چابهار
برای مرور تاریخچه شهر چابهار باید به دوره قاجار و سال 1270 هجری قمری (1232 خورشیدی) بازگردیم. در این زمان ابراهیم خان بهزادی بمی برای حکومت بمپور انتخاب شده و توانسته بود در دوره ابتدای حکومتش بخش هایی از بلوچستان را به خاک ایران ضمیمه کند.
ابراهیم خان بمی در ادامه موفقیت هایش قلعه محکم “ایرافشان” را هم تسخیر کرد و مرزهای ایران را تا نزدیکی کوهک، چابهار و گواتر گسترش داد. منطقه چابهار اما در سال 1289 هجری قمری (1251 خورشیدی) به تصرف اعراب مسقط درآمد و آنها سعی کردند تا این مکان استراتژیک و مهم را در تصرف خود نگه دارند.
انگلیسی ها نیز از این ادعای اعراب مسقط حمایت کردند؛ به همین جهت دولت ایران ابراهیم خان را برای گرفتن منطقه چابهار فرستاد و او توانست در همان سال 1289 چابهار را تصرف کند. در سال 1304 ه.ق (1265 خورشیدی) شورشی در چابهار به دست دین محمدخان صورت گرفت.
در گزارشی که فرمانده قسمت کرمان در همین زمینه در سال 1304 ه.ق به وزارت جنگ فرستاده بود، از دولت خواسته شده بود حکومت به مقابله با دین محمدخان بیاید و در چاه بهار پادگان نظامی ایجاد کند و به امور گمرک شهر سرسامان دهد. همچنین در این گزارش آمده بود که ریشه ناآرامی ها در چابهار سیاست های دولت انگلیس است و دلیل آن نیز ترس این کشور از اقتدار مرکزی ایران در بلوچستان به در ویژه چاه بهار است. در سال 1307 ه.ق (1258 خورشیدی)، دولت قاجار عملیاتی نظامی را علیه دست محمدخان آغاز کرد و در بهمن ماه همان سال توانست او را سرنگون کند. با حذف دوست محمدخان دولت مرکزی ایران توانست قدرت خود را در بلوچستان و چابهار به طور کامل تثبیت کند.
قلعه سرباز با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، در سرباز، جنب ناحیه انتظامی شهر واقع شده است. از این قلعه بهعنوان یکی از مهمترین قلعههای بلوچستان یاد میشود و بهوسیله حاکمان محلی ساخته شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شمارهی ثبت ۱۱۲۱۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید
ساحل صخرهای چابهار که با نام ساحل دریا بزرگ نیز شناخته میشود، یکی از تفرجگاههای ساحلی چابهار بهشمار میرود. موجهای سهمگین بعد از برخورد با صخرههای کنار این ساحل چندین متر به هوا پرتاب میشوند و جلوهی بینظیری را به این ساحل میدهند. ارتفاع این امواج در فصل مرداد و مصادف با وزش بادهای موسمی به ۱۵ متر نیز میرسد.
ساحل بریس با فضایی زیبا بخشی از سواحل مکران محسوب میشود و در کنار دریای عمان قرار دارد. این ساحل بندر صیادی اهالی روستای بریس است. از این ساحل بهعنوان یکی از آخرين بنادر شهرستان چابهار در نقطه صفر مرز دریایی یاد میشود و در جوار کوههای مریخی واقع شده است. در اسکله ساحل بریس صید کوسه ماهی و میگو انجام میشود.
در فاصله ی ۱۰ کیلومتری غرب خلیج چابهار و در انتهای پادگان کنارک خلیج پزم قرار دارد که یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری در چابهار به شمار می رود. شکل، موقعیت و پیکربندی «خیلج پزم» به طور کلی شبیه خلیج چابهار است.
در منتهی الیه جنوب شرقی ایران، در آخرین نقطه مرزی شهرستان چابهار و تماس با مرز پاکستان بندری کوچک و قدیمی اما زرخیز به نام «گواتر» قرار گرفته است. گواتر، تکه کوچکی از محدوده سیستان و بلوچستان واقع در منتهی الیه جنوب شرقی سرزمین زرخیز ایران اسلامی، چون گوهر بهشتی در ساحل دریای عمان میدرخشد.
از مناطق دیدنی چابهار میتوان از مسجد تیس نام برد؛ مسجد جامع تیس که از لحاظ معماری مانند مساجد کشورهای پاکستان و هندوستان است، مانند اکثر مساجد اهل تسنن یک مناره دارد. صحن این مسجد هر زائری را ولو برای اولین بار، به یاد تابلوهای پر از رنگ زیبا میاندازد. مناره و گنبدهایی که با رنگهای سبز و قرمز زیباتر شدهاند و دربهایی که با شیشهکاریهای منظم و نامنظم رنگارنگ جلوهایی چشمنواز به مسجد دادهاند و مردمانی سفیدپوش و بلوچزبان که دوستانه و مهربان زائران را با لبخند نگاه میکنند.
یکی از دیدنیهای حیرتانگیز شهرستان چابهار، کوههای گلافشان آن است که مهمترین آنها در نقطهای نزدیک به کنارک به نام بندر تنگ قرار دارد. کوه گلافشان بندر تنگ با ارتفاع تقریبی ۱۰۰ متر و قطر قاعده کمی بیش از ۱۰۰ متر در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری شهرستان چابهار قرار دارد.
درخت مکرزن که به انجیر معابد، لور و انجیر هندی نیز معروف است، نام درختی معروف در شهرهای چابهار و نیک شهر است.
این درخت از جاذبههای گردشگری این دو شهر بهشمار میآید. اصل این گیاه از هند شرقی و دارای برگهای پهن است و شاخههای آن به پایین سرازیر میشود و در لای شنها ریشه میدواند.
این تالاب به تالاب صورتی نیز موسوم است و از مناطق زیبا و طبیعی منطقه است که با چشماندازی فوقالعاده در ۱۵ کیلومتری شرق چابهار در نزدیکی روستای رمین و در مسیر جاده ساحلی چابهار-گواتر قرار گرفته است. وجود پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، زیبایی این منطقه را دوچندان نموده است.